Bijdrage begroting 2022 / meerjarenbegroting

Hieronder de bijdrage van de SGP aan de begrotingsbehandelingen. Klik hier om de bijdrage van 2019 te zien.

Onderwerp: Bijdrage begroting 2022 / meerjarenbegroting

Geacht college, geachte gemeenteraad,

Na een periode van economische teruggang, en ondanks de gevolgen van de corona-crisis en de gedane grote investeringen, staat Renswoude er ogenschijnlijk financieel redelijk goed voor. Er wordt volop gebouwd en de financiële huishouding is in deze begroting op orde. Wij zijn het bestuur van Renswoude en iedereen die bij de gemeente werkt erkentelijk voor hun inzet. Ook al gaat het goed, er zijn altijd zaken die wat ons betreft wat extra aandacht verdienen.

Deze begroting lezend bekruipt ons echter de vraag: is er wel voldoende oog voor mogelijke risico’s en tegenvallers ? En zijn de rentelasten, die wij door een aantal grote projecten meedragen, straks financieel te behappen ?

Laten we ook vooral eerlijk als college en gemeenteraad kijken naar; 

Waar staan we nu ? Waar willen we naar toe ? En kunnen wij dat als kleine gemeente bekostigen ?

Een aantal opmerkingen van het college uit vorige begrotingen zijn nog steeds actueel.
- We hebben een behoorlijk goede reservepositie
- We hebben voldoende veerkracht
- De rek is er uit
- Helaas ontkomen we niet aan lastenverhoging voor de burgers
- De gevolgen van kortingen uit het gemeentefonds zijn nog steeds onzeker
- De spaarpot waaruit we die tekorten (Jeugdzorg) nog konden dekken is nagenoeg leeg. 

Jeugdzorg is een open eind regeling. U voorziet hierin de komende jaren verder stijgende kosten. Een toenemende vraag naar jeugdhulp draagt bij aan een oplopend tekort. Hoe gaan we dit toekomstgericht opvangen nu de reservepot op dit dossier al leeg is ?

Onzes inziens wordt er in de (meerjaren)begroting nog te weinig rekening gehouden met mogelijke tegenvallers die kunnen gaan komen. Het wordt wel in tekst beschreven maar in de praktijk van begroten niet serieus meegenomen.

Hoe ziet het college dit ?
Er dienen op financieel beleid principiële keuzes te worden gemaakt. 

Daar zijn wij het allemaal wel over eens.

Maar gaan wij dat als college en gemeenteraad ook werkelijk doen ? Of bijten wij ons vast in onze stokpaardjes die wij toch echt verwezenlijkt willen zien ? Overleg met elkaar en omzien naar elkaar brengt ons allen verder dan het elkaar op de korrel nemen.

Voor de nieuwbouw en renovatie van het gemeentehuis is een bedrag gereserveerd en begroot van € 4,- miljoen. Het standpunt van de SGP fractie hierover is bekent. De gemeenteraad heeft op democratische wijze het besluit genomen. Gelukkig viel de aanbesteding binnen het door de gemeenteraad gestelde budget. 

Wij hopen ook dat het, gezien de sterke stijging van materialen en grondstoffen, er binnen het gestelde budget straks kan worden opgeleverd. Het vertrouwen in het toeziend oog van de projectgroep is zeker aanwezig. Dit neemt echter niet alle zorgen over de bouwkosten weg.

Bestuurlijke samenvatting
Het staatje op pagina 5: Ons viel op dat de lasten in 2022 hoger zijn dan in jaren daarna. Voor de baten geldt juist het omgekeerde. Het duidelijkst is dit te zien bij Fysiek domein. Dus 2022 is een moeilijk jaar met een fors tekort, maar daarna wordt alles beter. Zijn we dan niet te optimistisch over de toekomst? Of is er een diepere verklaring waarom het reëel is om vanaf 2023 overschotten te verwachten? 

Bestuur 
Wat betreft Stip op de horizon: U schrijft dat er grote stappen zijn gezet om te komen tot een toekomstbestendige organisatie om hiermee invulling te geven aan de ambitie om een zelfstandige en nabije overheid te zijn.

Een gegeven is dat er verschillende personeelsleden met jarenlange ervaring vanuit de gemeente Renswoude zijn vertrokken. Het aantal vacatures binnen de overheid stijgt en blijken vooral voor kleinere gemeenten en organisaties steeds moeilijker te vervullen.  Hoe ziet u dit voor Renswoude? En wat is de huidige stand van zaken? Een kleine organisatie is/blijft toch kwetsbaar.

Wij willen een betrouwbare en benaderbare gemeente zijn en open en eerlijk communiceren. Dit is voor zowel college als gemeenteraad geen must, maar een plicht. Wij vragen een ieder zich hiervoor nog meer in te spannen. Onzes inziens was dit de afgelopen periode op bepaalde dossiers geen vanzelfsprekendheid.

Overlast hondenpoep
Een blijvend aandachtspunt schrijft u. Dat is het, ondanks al de getroffen voorzieningen, al sinds 1998. Misschien tijd om iets vaker te gaan handhaven? 

Reservemutaties (blz. 10)
De onttrekkingen zijn in 2022 vooral hoger door een eenmalige onttrekking aan de monumentenreserve. Waar is dat voor? Voor restauratie van het monumentale deel van het gemeentehuis? 

Meer mensen in de bijstand (blz. 13)
Het aantal uitkeringsgerechtigden stijgt. Dit komt, zo schrijft u, vooral door de instroom van mensen met een niet-Nederlandse of westerse achtergrond.

Bij nieuwe wet inburgering, die per 1 januari 2022 in werking treed, is het doel dat nieuwkomers meteen aan het werk gaan.

Al jaren zetten wij in op participatie en op integratie van bijvoorbeeld statushouders. Is er een reden om aan te nemen dat het vanaf 1 januari 2022 met het ingaan van de nieuwe wet inburgering beter gaat? 

Reservemutaties (blz. 19)
Vanaf 2022 worden er geen middelen meer toegevoegd aan de reserve cultuur. Wat is de reden daarvan? En wat wordt er betaald vanuit de reserve cultuur?

Verkeer en vervoer
Over circa 7 jaar vindt er een grootschalige renovatie plaats van de N224 en de ondergrondse infra. Ter voorbereiding op deze werkzaamheden zal de gemeente zelf een onderzoek opstarten waaruit moet blijken welke optimalisatie wenselijk is en welke mogelijkheden er zijn. Ook zal er in dit onderzoek aandacht zijn voor de mogelijkheden voor een rondweg.

Het lijkt de SGP raadzaam om na de verkiezingen de verantwoordelijke gedeputeerde mobiliteit en veiligheid van de provincie Utrecht nog eens uit te nodigen in Renswoude. Niet alleen om te kijken, maar om ook eens met college en raadsleden hierover in gesprek te gaan.

U gaat zorgdragen voor toereikend aantal parkeerplaatsen bij nieuw te ontwikkelen projecten. Wij hopen niet dat het plan aan de Kastanjelaan hiervoor het schoolvoorbeeld is.

Afval
Wij willen blijven voldoen aan de ambitie van het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat om maximaal 100 kg restafval per inwoner per jaar in te zamelen. Daarom zijn wij in 2020 overgestapt op diftar.

De doelen waren en zijn: beter scheiden en goedkoper. Worden beide doelen ook daadwerkelijk gehaald?

Onze inwoners kunnen vanaf 1 januari 2022 hun grof huishoudelijk afval inleveren bij de ACV in Ede. Zijn onze inwoners hierover (voldoende) geïnformeerd? En weet men hoe het in zijn werk gaat? En zo niet, wanneer gaan we de inwoners dan adequaat informeren?

Duurzaamheid
In 2019 is het actieplan duurzaamheid door het college vastgesteld.

Voor de verduurzaming van bestaande woningen moet er voor 2022 een warmtetransitievisie zijn. Wanneer gaat dit gebeuren? Het is namelijk al 2 november.

En wanneer gaan wij de inwoners hierover informeren?

Wat betreft de RES wordt er gefocust op zonne-energie en andere alternatieven voor energie-opwek door grote windmolen.

Laatst heeft Tennet de provincie utrecht laten weten dat nieuwe initiatieven voor de opwek van energie niet in behandeling kunnen worden genomen omdat de volledig beschikbare capaciteit reeds in gebruik is.

Nieuwe initiatieven kunnen pas weer in behandeling worden genomen ergens tussen 2026 en 2029. Wat zijn de gevolgen hiervoor voor onze ambities? 

Ook gaat u gebouweigenaren stimuleren en faciliteren in het nemen van duurzame maatregelen. En hoe gaan wij om met Renswoudse ondernemers die reeds geïnvesteerd hebben? Ondernemers die vergunningen hebben verkregen voor nieuwbouw inclusief zonnedaken en die nu niet kunnen worden aangesloten omdat er geen beschikbare capaciteit is? En die nu het risico lopen dat zij om genoemde redenen nu de hun toegezegde subsidie dreigen mis te lopen?

Ga hierover met onze ondernemers in gesprek.

U wilt in 2035 als gemeente energie neutraal zijn op een economisch verantwoorde manier. Deze ambitie is onzes inziens te hoog gegrepen en gezien de door Tennet geschetste problemen onrealistisch.

Dit wil echter niet zeggen dat wij niet aan de door u voorgestelde maatregelen moeten gaan werken.

De tabel van het financieel overzicht op blz. 28 is hetzelfde als op blz. 31 ?!

Algemene dekkingsmiddelen
Algemene dekkingsmiddelen zijn de grootste inkomstenbron van de gemeente. Lagere gasbaten hebben een nadelig effect op het gemeentefonds.

Vanaf 2023 zullen de algemene dekkingsmiddelen op een andere manier verdeeld gaan worden. Het lijkt, zo schrijft u, voor ons als Renswoude positief uit te pakken. Echter fluctueren de bedragen en is de verdeling nog hoogst onzeker. Wat is de huidige status? En waarop baseert u het gegeven dat het mogelijk positief voor Renswoude gaat uitpakken gezien de hoogst onzekere fluctuerende bedragen en de verdeling daarvan?

Het staatje op blz. 31 laat bij de lasten OZB woningen een eenmalig lager bedrag zien in 2021 ten opzichte van 2020 en 2022, 2023 en verder.

Wat is daar de oorzaak van?

Belastingen overige (baten)
Met ingang van 2022 mogen gemeenten geen precario meer heffen op kabels en leidingen. 

Dit is toch een behoorlijke derving van inkomsten voor Renswoude. 

Eenzelfde bedrag zal dan ook niet meer kunnen worden toegevoegd aan de algemene reserve niet geblokkeerd.

Onzes inziens is dit een extra aandachtspunt om de komende jaren extra alert te zijn op het versterken of op peil houden van de algemene reserves en de betalingen daaruit.

Gemist in de begroting
Wat gaan wij doen met de gemeentewerf? Waarom is dit niet benoemd in de programmabegroting? Hoe zien wij de toekomst van onze afdeling Openbare werken ? En sluiten de plannen voor vervanging van de huisvesting en opslag hier op aan ? En de hiermee gepaard gaan de kosten?

Risicoparagraaf 
Als SGP blijven wij aandacht vragen om in de huidige periode inzetten op het weer verder op orde brengen van de reserves.

Wanneer de risico’s dan onverhoopt blijken mee te vallen dan heb je een meevaller.

Hou je geen rekening met grote en reële financiële risico’s en de risico’s komen wel dan heb we een dubbel probleem.